Wanneer kinderen en jongeren zich tijdens activiteiten op een ongewenste manier gedragen, sta je als begeleider voor de uitdaging om dit gedrag te corrigeren. Het is belangrijk om te overwegen hoe je dit aanpakt en om hierover met je collega-vrijwilligers te communiceren. Consistent reageren op ongewenst gedrag is cruciaal voor het functioneren van je groep en voor de gehele organisatie. Dit draagt bij aan een groepsdynamiek waarin kinderen zich thuis, geborgen en veilig voelen.
Wat is Ethiek? #
Ethiek gaat over normen betreffende wat goed en slecht is. In de context van kinder- en jeugdactiviteiten, zoals kampen of groepsbijeenkomsten, komen vrijwilligers vaak ethische vraagstukken tegen.
De uitdaging van diverse normen en waarden #
Elke vrijwilliger en elk kind heeft zijn eigen set van waarden en normen, wat het soms moeilijk maakt om te bepalen wat de juiste handelswijze is in een bepaalde situatie. Tijdens de voorbereiding van activiteiten worden afspraken gemaakt en doorgenomen met alle leiders, maar sommige vraagstukken blijven uitdagend.
Voorbeelden hiervan zijn pestgedrag, taalgebruik, alcohol- en rookgedrag. Daarbij varieert de tolerantie per persoon: wanneer grijp je in, wanneer is iets plagerij, en wanneer wordt het pesten? Hoe lang laat je kinderen zelf een conflict oplossen, en wanneer en hoe straf je een kind?
Praktische voorbeelden en vraagstukken #
- Een meisje met een gebroken arm: Mag een mannelijke begeleider haar helpen met douchen?
- Zwemactiviteit met tieners: Je gaat met een groep tieners van 12 tot 16 jaar zwemmen. Is het gepast dat een jonge vrouwelijke begeleider van 20 jaar dan een bikini draagt?
- Taalgebruik: Wat doe je als een kind regelmatig vloekt?
- Privacy na het douchen: Hoe reageer je als een jongen stiekem de handdoek van een meisje pakt?
- Rookgedrag van begeleiders: Hoe ga je om met een medebegeleider die opstaat om te gaan roken om de hoek, terwijl de kinderen nog aan het eten zijn en er met de kinderen een duidelijke afspraak is gemaakt over de maaltijden? Denk aan “We eten eerst ons bord leeg, wachten dan totdat iedereen klaar is en ruimen samen op.”
In al deze situaties handelt elke vrijwilliger naar wat hij of zij op dat moment het beste acht. Het is belangrijk om als organisatie duidelijke richtlijnen te hebben en regelmatig te bespreken hoe met dergelijke ethische vraagstukken om te gaan.